Με αφορμή δύο περιστατικά διάτρησης σε θαμμένους αγωγούς του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, που προκλήθηκαν από κεραυνικά πλήγματα και δημιούργησαν έντονη ανησυχία στο Διαχειριστή (ΔΕΣΦΑ), η αρμόδια υπηρεσία της Δραστηριότητας Λειτουργίας ΕΣΦΑ (Δ-νση Ακεραιότητας και Επιθεώρησης/Τμήμα Επιθεώρησης) συνεργάστηκαν με την εταιρία ΕΛΕΜΚΟ και το Εργαστήριο Μοντελοποίησης Συστημάτων Ηλεκτρικής Ισχύος του Πανεπιστημίου Κύπρου για την κατανόηση της επίδρασης των άμεσων κεραυνικών πληγμάτων στο υπόγειο σύστημα των σωληναγωγών αερίου. Για το σκοπό αυτό εκπονήθηκε μία εμπεριστατωμένη μελέτη βασισμένη σε μοντελοποίηση που επικυρώθηκε με εργαστηριακά δεδομένα και με στοιχεία από υπαίθριες επι τόπου διερευνήσεις και αυτοψίες. Πολύ σημαντικό ήταν το σχετικό εργαλείο εκτίμησης κινδύνου που αναπτύχθηκε. Η συμβολή της εργασίας αυτής ήταν καταλυτική στην αποσαφήνιση του μηχανισμού αστοχίας καθώς και στην ποσοτικοποιημένη προσέγγιση της βαρύτητας καθενός από τις εμπλεκόμενες παραμέτρους.
Πιο συγκεκριμένα, βασικό παραδοτέο της μελέτης ήταν η εκπόνηση μοντέλου του φαινομένου που με την επιλογή συγκεκριμένων παραμέτρων μας βοηθά να αξιολογήσουμε τον κίνδυνο και σε άλλες περιοχές που οδεύει το δίκτυό μας. Αυτές οι παράμετροι βασικά είναι: Η πυκνότητα των κεραυνών ανά γεωγραφική περιοχή της χώρας (έχουμε συνάψει συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών για να παίρνουμε τα στοιχεία σε όλες τις περιοχές ενδιαφέροντος του ΔΕΣΦΑ), η γήρανση της μόνωσης, η διαστρωμάτωση και οι ηλεκτρικές ιδιότητες του εδάφους, η επίδραση των υφιστάμενων γειώσεων και των γειτνιαζόντων ηλεκτρικών γραμμών, η χωροταξία και οι διαστάσεις του αγωγού.
Τα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας κρίθηκαν από διεθνή επιστημονική επιτροπή και δημοσιεύθηκαν στο υψηλού κύρους διεθνές περιοδικό, IEEE Transactions of Power Delivery. Η αξία αυτής της δημοσίευσης προκύπτει από τη μεγάλη βιομηχανική γνώση και εμπειρία που διαθέτουν οι ΔΕΣΦΑ και ΕΛΕΜΚΟ και από την τεχνογνωσία του Πανεπιστημίου Κύπρου σε θέματα όπως Ηλεκτρομαγνητική Επίδραση (EMI), Γειώσεις και Διάβρωση. Αυτό το κοινό εγχείρημα ανταποκρίνεται στις διεθνείς προσπάθειες για την κατανόηση των μηχανισμών που προκαλούν ανεπιθύμητες αστοχίες σε συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου. Η τεχνογνωσία από αυτό το πρωτοποριακό έργο μπορεί να μεταδοθεί και σε άλλες εταιρίες που διαχειρίζονται συστήματα σωληναγωγών.
Το έργο συντόνισε από πλευράς ΔΕΣΦΑ ο Δρ. Νικόλαος Κιούπης και ο κ. Θεαγένης Μανώλης σε συνεργασία με τον Δρ. Νικόλαο Κόκκινο από την εξειδικευμένη στα θέματα αντικεραυνικής προστασίας Ελληνική εταιρεία ΕΛΕΜΚΟ και τους κ.κ. Ανδρέα Δημητρίου και Δρ. Χαράλαμπο Α. Χαραλάμπους – Αναπληρωτή Καθηγητή, από το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Η εργασία (Ch. A. Charalambous, A. Demetriou, N. Kioupis, Th. Manolis, N. Kokkinos, Wall Fusion of Buried Pipelines due to Direct Lightning Strikes: Field, Laboratory and Simulation Investigation of the Damaging Mechanism) έχει ήδη δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα της ΙΕΕΕ (Institute of Electrical and Electronics Engineers), στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://ieeexplore.ieee.org/document/8750891
